Sonar, “Sound Navigation and Ranging” su altında keşif ile haritalama görevlerinde kritik öneme sahiptir…
Ses dalgaları, radar ve ışık dalgalarına kıyasla deniz ortamında çok daha uzun mesafe kat etmektedir.
Aktif sonar sistemleri, suya akustik sinyal/ping ileten transdüserlerden oluşmakta olup ses darbesi bir cisme temas ettiğinde yansıma (eko) oluşturur ve bu eko tekrar transdüsere ulaşır.
Alıcı donanımı bulunan transdüser, geri dönen ekonun şiddetini ölçer ve ses darbesinin gönderilmesiyle ekonun alınması arasında geçen süre analiz edilerek, hedef cismin menzili ve konumu/orientasyonu hesaplanır.
Bu yöntem özellikle sualtı hedef tespiti, mayın arama, rota emniyeti ve platformların çevresel farkındalığı için kullanılmaktadır.
Pasif sonar sistemleri, esas olarak denizaltılar veya suüstü gemileri gibi kaynaklardan yayılan akustik izleri (gürültü imzalarını) tespit etmek için kullanılmaktadır.
Aktif sonardan farklı olarak pasif sonar herhangi bir sinyal yaymaz, bu da gizlilik gerektiren askerî platformlar için ciddi bir avantajdır.
Pasif sonar yalnızca kendisine ulaşan ses dalgalarını algılar. Tek başına kullanıldığında hedefin menzilini (uzaklığını) belirleyemez, ancak birden fazla pasif dinleme istasyonunun birlikte çalışması durumunda üçgenleme (triangülasyon) yapılarak ses kaynağının konumu tahmini olarak belirlenebilmektedir.
En gelişmiş sonar sensörlerinden biri olan çekili dizi sonar, geminin arka tarafında sürüklenen uzun bir hidrofon dizisinden oluşmaktadır. Geminin kendi gürültüsünden izole edilen sensörler sayesinde çok daha hassas dinleme yapılmaktadır.
Bu sistemler, denizaltı savunma harbi (ASW) görevlerinde uzun menzilli tespit için kritik önemdedir.
Gövde monteli sonar, bir platformun ilk savunma katmanı olarak görev yapar. Hem aktif hem pasif çalışabilen bu sistem, sualtı tehditlerini, mayınları ve yaklaşan torpido saldırılarını tespit edebilir.
Synthetic Aperture Sonar (SAS), Son derece yüksek çözünürlüklü deniz tabanı görüntüleri üreterek mayın tespiti, altyapı incelemesi ve istihbarat toplama gibi görevlerde kritik rol oynamaktadır.
Günümüz donanmalarında sonar, hem aktif tespit kabiliyetlerinde hem de SAS gibi yüksek çözünürlüklü görüntüleme teknolojilerinde kritik bir kuvvet çarpanı olarak konumlanmaktadır…